Ngày xưa tại kinh thành có người đàn ông sanh
sống bằng nghề chế tạo mặt nạ. Nhà ông bày la liệt những hình vẽ, những khuôn
mặt bằng giấy cứng đủ loại tướng mạo màu sắc lòe loẹt, lúc nào sơn mực cũng bừa
bãi khắp phòng.
Lúc ấy ông đang nhận làm một mặt nạ ác qủy
Dracula cho một ban kịch lớn. Suốt mấy ngày đêm hì hục tô vẽ, cố gắng làm nổi
bật những nét đanh ác, ma quái cho khuôn mặt qủy. Tình cờ một người bạn đến
thăm, nói chuyện quanh co một hồi. Người bạn ngạc nhiên thấy vẻ mặt chủ nhân có
chiều bực bội hắc ám, liền hỏi:
- Dạo này tôi thấy khí sắc anh hơi sút kém,
hay anh có việc gì bực mình?
- Không có gì cả.
Người bạn không tin hỏi lại:
- Có thật không anh?
Cuộc nói chuyện mất hẳn hứng thú, nên một lát
sau người bạn đứng lên cáo từ.
Bẵng đi một thời gian khoảng nửa năm, người
bạn lại đến thăm người làm mặt nạ. Vừa trông thấy chủ nhân, người bạn reo lên
mừng rỡ:
- Ồ! Lúc này trông anh hồng hào tốt tướng hơn
trước nhiều, chắc hẳn anh đã được nhiều điều may mắn phải không?
Chủ nhân vẫn tỉnh bơ đáp:
- Không có gì lạ bạn ơi.
Chủ nhân thật không hiểu được vì sao người
bạn có nhận xét lạ lùng như vậy. Dần dần, ông mới vỡ lẽ ra rằng: Vì nửa năm
trước làm mặt nạ quỷ, suốt ngày cứ tưởng tượng hình ảnh nhe nanh, trợn mắt, thè
lưỡi, các tướng mạo hung ác dữ dằn để làm mặt quỷ cho thật giống, vì thế vẻ mặt
ông cũng biểu hiện những nét sân giận, dữ tợn, người nhút nhát trông thấy đến
phát sợ. Sau đó nửa năm, ông nhận làm mặt nạ một vị công thần chánh trực và đức
độ. Ông miệt mài tìm những nét thanh cao, khả ái để thể hiện những đức tính đặc
biệt này, vẽ làm sao để ánh mắt đầy nhân từ và công chính, tô khéo đến mức nào
để có đôi môi hiền hòa nhưng cương nghị, nụ cười độ lượng mà vẫn uy nghiêm.
Ngày đêm chỉ liên tưởng đến đề tài sáng tạo này nên tự nhiên bên ngoài nó thoát
ra từ thái nhu hòa, khuôn mặt chủ nhân có nét thỏa ái, dễ chịu. Ðến lúc khám
phá ra điều này, người làm mặt nạ thầm công nhận: những điều tâm ta nghĩ ngợi,
tư duy đều được biểu lộ ra ngoài dung mạo.
Kinh Phật đã nói đến động lực của Tâm trong
câu nói hàm xúc: “Tâm như họa sư, khéo vẽ muôn hình tượng”.
Thích Nữ Như Thủy – Như Ðức
“Lòng buồn thì mặt cũng
buồn
Lòng buồn thì mặt có vui bao giờ”
